Układ moczowy

Anatomia i fizjologia układu moczowego

Głównym zadaniem układu moczowego człowieka jest oczyszczenie organizmu ze zbędnych produktów przemiany materii poprzez ich wydalanie w postaci moczu przy jednoczesnym utrzymaniu odpowiedniej ilości płynów w ustroju w równowadze.

Układ moczowy składa się z nerek, które jako narząd parzysty wytwarzają mocz, oraz z dróg wyprowadzających: moczowodów, pęcherza moczowego i cewki moczowej.

Nerki, mające kształt fasoli i wielkość około 12 cm każda, usytuowane są na tylnej ścianie jamy brzusznej, po obu stronach kręgosłupa. O istotnym znaczeniu nerek dla organizmu człowieka świadczy duża rezerwa czynnościowa (zapas czynności) – aby wystąpiły poważne zaburzenia wynikające z upośledzonej czynności nerek, zniszczeniu musi ulec aż 75% prawidłowego ich miąższu. Oznacza to, że jedna prawidłowo pracująca nerka jest zupełnie wystarczająca dla normalnego funkcjonowania układu moczowego.

Moczowody są wąskimi rurkami o umięśnionej ścianie, którymi mocz spływa z miedniczek nerkowych do znajdującego się w dole brzucha pęcherza moczowego, będącego zbiornikiem na mocz. Wypełnienie pęcherza powoduje potrzebę oddania moczu. Aby mogło dojść do mikcji (oddania moczu), pęcherz moczowy kurczy się i mocz odpływa na zewnątrz przez cewkę moczową.

Układ moczowy, a opróżnianie pęcherza

Układ moczowy człowieka odpowiedzialny jest za wydalanie nadmiaru wody, soli mineralnych i innych substancji zbędnych i/lub szkodliwych dla zdrowia, które powstają podczas procesów metabolicznych. Efektem powyższych procesów jest mocz ostateczny, który wpływa do kielichów nerkowych, a następnie do miedniczki nerkowej, moczowodów i pęcherza moczowego. 

Po wypełnieniu pęcherza moczem, dochodzi do wzrostu ciśnienia w jego wnętrzu i pojawia się zjawisko zwane parciem – następuje skurcz mięśnia wypierającego oraz rozkurcz zwieraczy i mocz wypływa przez cewkę moczową na zewnątrz. 

Objętość moczu zależy przede wszystkim od ilości wypitych płynów oraz od temperatury otoczenia jednak w prawidłowych warunkach wynosi od 1 do 3 litrów dziennie.

Odczucie potrzeby oddania moczu pojawia się mniej więcej wtedy, gdy pęcherz wypełniony jest do połowy swojej pojemności maksymalnej. Każdy z nas powinien starać się opróżniać pęcherz w regularnych odstępach czasu i nie pozwalać na jego przepełnienie. W procesach fizjologicznych organizmu dochodzi do zmniejszenia czynnościowej pojemności pęcherza. Z wiekiem ulega także skróceniu czas pomiędzy kolejnymi fazami oddawania moczu.

EDUKACJA

Najnowsze artykuły

Zachęcamy do zapoznania się z naszymi ostatnimi wpisami na stronie.
W przypadku pytań lub wątpliwości chętnie udzielimy na nie odpowiedzi.